Δημόσιοι πόροι, ανοικτό Λογισμικό
Γενικοί Όροι Χρήσης Δημόσιων πόρων και Ανοικτού Λογισμικού στο πλαίσιο του Εθνικού Μητρώου Διοικητικών Διαδικασιών
Το Ελεύθερο Λογισμικό/Λογισμικό Ανοικτού Κώδικα (ΕΛ/ΛΑΚ) είναι το λογισμικό που ο καθένας μπορεί ελεύθερα να χρησιμοποιεί, να αντιγράφει, να διανέμει και να τροποποιεί ανάλογα με τις ανάγκες του. Είναι ένα εναλλακτικό μοντέλο ανάπτυξης και χρήσης λογισμικού που βασίζεται στην ελεύθερη διάθεση του πηγαίου κώδικα, το οποίο παρέχει τη δυνατότητα αλλαγών ή βελτιώσεων ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες αυτού που το χρησιμοποιεί.
Χρήση λογισμικού ανοικτού κώδικα
Υιοθετώντας την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να προωθήσει την χρήση λογισμικού ανοικτού κώδικα ως την πρώτη επιλογή για όλα τα νέα σχέδια ανάπτυξης λογισμικού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Think Open), το Εθνικό Μητρώο Διοικητικών Διαδικασιών έχει χρησιμοποιήσει λογισμικό ανοικτού κώδικα σε όλο του το φάσμα ανάπτυξης, υιοθετώντας παράλληλα ανοικτά πρότυπα και τεχνολογίες. Ο ανοιχτός κώδικας και τα ανοικτά δεδομένα μετατρέπονται σε δημόσιο αγαθό και υπηρεσία, επειδή: είναι δημόσια, κάνοντας βέλτιστη χρήση των Δημόσιων πόρων, προωθώντας την ελευθερία επιλογής και αποφεύγοντας το κλείδωμα σε συγκεκριμένους τεχνολογικούς παρόχους, διευκολύνουν την επαναχρησιμοποίηση λύσεων λογισμικού, ελευθερώνοντας χρόνο και πόρους για τη δημιουργία πολύτιμων διασυνοριακών υπηρεσιών που είναι διαλειτουργικές και αυξάνουν την αποδοτικότητα, διευκολύνει την επέκταση του λογισμικού ανοιχτού κώδικα με νέες λειτουργίες, και τον ελεύθερο διαμοιρασμό με οποιονδήποτε, για οποιοδήποτε σκοπό, αυξάνοντας τον αριθμό των επωφελούμενων.
Βίβλος ψηφιακού μετασχηματισμού
Υλοποιώντας στην πράξη την Προτεραιότητα 5.7 της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού, που προτείνει τη Βελτίωση των δημόσιων μητρώων και των ανοικτών δεδομένων, το Εθνικό Μητρώο Διοικητικών Διαδικασιών έχει ως προτεραιότητα την ανάπτυξη ενός Single-Point-of-Truth για όλες τις διαδικασίες των φορέων της Δημόσιας Διοίκησης. Ταυτόχρονα επιτυγχάνει να διαλειτουργήσει με υπάρχοντα μητρώα, όπως το Μητρώο Δημοσίων Υπαλλήλων, το Μητρώο Παραβόλων κ.ά., αλλά και να δημιουργήσει ή να εμπλουτίσει επιμέρους μητρώα με στοιχεία που αφορούν τις διαδικασίες. Για παράδειγμα, δημιουργεί ένα Μητρώο Φορέων στο οποίο πέρα από τα στοιχεία των φορέων υπάρχουν και τα στοιχεία των διαδικασιών που αυτοί εποπτεύουν, αλλά και τα στοιχεία των Μητρώων που διατηρούν και επικαιροποιούν μέσα από τις διαδικασίες. Δημιουργείται έτσι ένα πλαίσιο διασυνδεδεμένων μητρώων που μπορούν πλέον να διαλειτουργούν μεταξύ τους.
Κατ’ εφαρμογή της Προτεραιότητας 5.1 της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού, η οποία προτείνει τον διαμοιρασμό & επαναχρησιμοποίηση λύσεων με στόχο τον περιορισμό της σπατάλης, αλλά και τη διαλειτουργικότητα μέσω ανοικτών προτύπων, το παρόν έργο χρησιμοποιεί τις πλατφόρμες ανοικτού λογισμικού MediaWiki και Semantic MediaWiki για να αποθηκεύσει το συνεργατικά παραγόμενο αποτέλεσμα της καταγραφής των διαδικασιών του μητρώου και να την καταστήσει διαθέσιμη σε όλους τους πολίτες της χώρας. Στο στο πλαίσιο του Εθνικού Μητρώου Διαδικασιών,εκτός από την χρήση των MediaWiki και Semantic MediaWiki θα αναπτυχθουν επεκτάσεις που εμπλουτίζουν την λειτουργικότητα τους με εφαρμογές στην δημόσια διοίκηση.
Εφαρμόζοντας την Προτεραιότητα 5.6 της Βίβλου Ψηφιακού Μετασχηματισμού, που επιβάλλει τη διαλειτουργικότητα και τη χρήση διεθνών προτύπων διαλειτουργικότητας όπου αυτά είναι διαθέσιμα, διαθέτει προγραμματιστικές διεπαφές (Application Programming Interfaces- API’s) ώστε να προσφέρει κατ’ απαίτηση διαλειτουργικότητα με άλλες εφαρμογές της Δημόσιας Διοίκησης και να διαθέτει ανοιχτά δεδομένα. Τέλος υιοθετεί ανοικτά πρότυπα όπως το CPSV-AP (Core Public Service Vocabulary Application Profile) για την περιγραφή των διαδικασιών και των μεταδεδομένων τους και το CPOV (Core Public Organisation Vocabulary) για όσα δεδομένα διατηρεί για τους φορείς του δημοσίου. Επιπλέον χρησιμοποιεί την πρότυπη σημειολογία BPMN (Business Process Modeling Notation) για την αποτύπωση των διαδικασιών του Εθνικού Μητρώου με διαγραμματικές τεχνικές.
Δεδομένα και οφέλη
Τα δεδομένα του Εθνικού Μητρώου Διοικητικών Διαδικασιών που αφορούν τους πολίτες είναι ανοικτά και διαθέσιμα σε αυτούς και σε όποιες εφαρμογές αναπτύσσονται γύρω από αυτά. Για το υποσύνολο των ανοικτών δεδομένων από την “υποδομή διασυνδεδεμένων κρατικών μητρώων” που αφορά το «Μίτος», υπάρχει μέριμνα ώστε να διασφαλίζεται η ποιότητά τους, με τη δυνατότητα των χρηστών να επισημάνουν ανακρίβειες προς διόρθωση.
Με βάση την ακολουθούμενη στρατηγική που χρησιμοποιεί και διαθέτει ανοικτό λογισμικό και δεδομένα, και δεν περιορίζεται σε αποσπασματική χρήση ανοιχτών τεχνολογιών, επιτυγχάνονται τα ακόλουθα οφέλη:
- το κόστος μετατοπίζεται από την αγορά αδειών στην πληρωμή ανθρωποχρόνου κι έτσι μειώνεται η διαρροή εξειδικευμένων στελεχών, ενισχύεται η τοπική οικονομία και υπάρχει μεγάλο πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα στην όποια δαπάνη για ΤΠΕ, δημόσια ή ιδιωτική,
- οι ανοιχτές τεχνολογίες αποτρέπουν την εξάρτηση από ένα πάροχο (vendor lock in) και ενισχύουν τον ανταγωνισμό και την καινοτομία,
- οι ανοιχτές τεχνολογίες επιτρέπουν την καλύτερη σύνδεση έρευνας και καινοτομίας, που αποτελεί βασικό στόχο της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ενισχύουν την ουσιαστική μεταφορά τεχνογνωσίας.
